شناخت قطعات الکترونیکی روی برد و مدارهای الکتریکی

بردهای الکترونیکی جزئی از تمامی لوازم الکترونیکی هستند و کاربرد گسترده ای دارند. در دنیایی که انسان ها به وفور از لوازم الکترونیکی نظیر تلویزیون، یخچال و سایر لوازم برقی داخل خانه، انواع موبایل و تبلت و غیره استفاده می کنند وجود کسانی که با ساختار بردهای الکترونیکی آشنایی کامل داشته باشند ضروری است. در ادامه شناخت قطعات الکترونیکی روی برد و کاربرد برد را بررسی می‌کنیم.

بردهای الکترونیکی جزئی از تمامی لوازم الکترونیکی هستند و کاربرد گسترده ای دارند. در دنیایی که انسان ها به وفور از لوازم الکترونیکی نظیر تلویزیون، یخچال و سایر لوازم برقی داخل خانه، انواع موبایل و تبلت و غیره استفاده می کنند وجود کسانی که با ساختار بردهای الکترونیکی آشنایی کامل داشته باشند ضروری است. در ادامه شناخت قطعات الکترونیکی روی برد و کاربرد برد را بررسی می‌کنیم.

در این صورت اگر مردم هنگام استفاده از هر یک از لوازم الکترونیکی دچار مشکل شدند می توانند به آن ها مراجعه کنند تا برد الکترونیکی دستگاه بررسی و تعمیر شود. برد های الکترونیکی که بخش مهمی از لوازم الکترونیکی هستند خود از اجزا و قطعات الکترونیکی مختلفی تشکیل شده اند که همگی روی برد نصب شده اند و اگر خراب شوند یا درست کار نکنند روی عملکرد برد الکترونیکی تأثیر گذار خواهند بود.

آموزشگاه پایتخت فناوری مجری برگزاری دوره آموزش تعمیرات برد الکترونیکی با مجوز رسمی از سازمان فنی حرفه ای کشور می باشد. در این دوره عیب یابی پیشرفته، تعمیر و مونتاژ قطعات برد الکترونیکی بصورت عملی و توسط اساتید مجرب دوره اموزش داده می شود. برای کسب اطلاعات و جزئیات بیشتر با شماره 02166477628 تماس بگیرید.

معرفی اجزای قطعات الکترونیکی روی برد

اجزای برد الکترونیکی به دو دسته کلی تقسیم می شوند : قطعات فعال یا اکتیو و قطعات منفعل یا پسیو . قطعات فعال به قطعاتی گفته می شود که توانایی کنترل جریان برق را دارند.

ترانزیستور، لوله های خلاء و یکسو کننده های تحت کنترل سیلیکون همگی از قطعات فعال بردهای الکترونیکی هستند. از طرف دیگر به قطعات الکترونیکی که نمی توانند جریان برق را از طریق سیگنال های الکترونیکی کنترل کنند قطعات پسیو گفته می شود. خازن ها، القا کننده ها، مقاومت ها و دیودها همگی از جمله قطعات الکترونیکی منفعل یا پسیو روی برد هستند. اکنون به صورت مجزا قطعات روی بردهای الکترونیکی را بررسی می کنیم.

1- مقاومت برد الکترونیکی

یکی از مهمترین قطعات الکترونیکی که روی برد قرار دارد مقاومت است. مقاومت ها در دو نوع ثابت و متغیر تولید می شوند. این قطعه الکترونیکی برای کاهش جریان و افت ولتاژ به کار می رود و بسته به کاربرد برد الکترونیکی تعداد معینی از آن روی برد نصب می شود.

مقاومت ها را به دو دسته معمولی و فیوزی یا سیمی نیز تقسیم می کنند. مقاومت های معمولی مکعبی شکل هستند و رنگ آن ها آبی، مشکی یا سبز است. احتمال خراب شدن این مقاومت ها بسیار کم است و زمانی که برد با مشکل مواجه می شود فقط 5% احتمال دارد که ایراد از مقاومت باشد. معمولاً روی مقاومت های معمولی هیچ عددی نوشته نمی شود.

مقاومت های فیوزی یا سیمی به شکل مکعب مستطیل هستند و معمولاً روی آن ها عدد نوشته شده است. برعکس مقاومت های معمولی احتمال این که این مقاومت ها خراب شوند و برای مدارهای الکتریکی مشکل به وجود آورند زیاد است.

برای تست کردن مقاومت لازم است که از مولتی متر استفاده شود. مولتی متر را روی حالت بوق قرار دهید و میله های آن را به دو سر مقاومت تماس دهید تا صدای بوق شنیده شود. اگر این اتفاق نیفتاد یعنی مقاومت خراب شده است. در صورتی که می خواهید با این قطعه و انواع آن بیشتر آشنا شوید، مقاله “مقاومت الکتریکی چیست و انواع مقاومت الکتریکی کدامند” را بخوانید.

2- خازن برد الکتریکی

یکی دیگر از قطعات الکترونیکی روی مدارهای الکتریکی خازن ها هستند. خازن وظیفه دارد که بار الکتریکی را ذخیره کند. واحد اندازه گیری بار خازن فاراد است و معمولاً برای نشان دادن مقدار دقیق بار خازن از پیشوندهای نانو، میکرو و پیکو استفاده می شود.

خازن ها از نظر ساختار به دو دسته سرامیکی و الکترولیتی تقسیم می شوند. خازن های سرامیکی معمولاً قهوه ای یا طوسی هستند و روی آن ها هیچ عددی نوشته نشده است.

این در حالی است که خازن های الکترولیتی به رنگ های قهوه ای یا مشکی تولید و عرضه می شوند و تولید کننده معمولاً کد و مقدار ولتاژ را روی آن ها چاپ می کند. از انواع دیگر خازن ها می توان به خازن های قطبی، خازن های غیر قطبی، خازن های متغیر و خازن های قابل تنظیم اشاره کرد.

نحوه تست خازن ها برعکس نحوه تست مقاومت های الکتریکی است. یعنی شما مولتی متر را روی حالت بوق قرار می دهید و میله های آن را به دو سر خازن تماس می دهید؛ اگر بوق به صدا درآمد یعنی خازن خراب است و اگر صدا شنیده نشد یعنی خازن مشکلی ندارد. در صورت علاقه مند بودن می توانید مقاله “خازن چیست و چگونه کار می کند؟” را بخوانید.

3- دیودها در برد الکترونیکی

دیودها در مدارهای الکتریکی وظایف مختلفی بر عهده دارند. آن ها باید سیگنال های ac را به سیگنال های dc تبدیل کنند و ولتاژ را تنظیم نمایند. از طرف دیگر، دیودها وظیفه یک طرفه کردن جریان را نیز برعهده دارند یعنی فقط از یک سمت به جریان اجازه حرکت می دهند.

به علت این نقشی که دیودها در قطعه مدارهای الکتریکی دارند به آن ها یک سو کننده نیز می گویند. دیودها در انواع مختلفی تولید می شوند شامل دیود های نوری، دیود های زنر و دیود های حساس به نور. بری این که دیود را تست کنید باید مولتی متر شما دارای قابلیت تست دیود باشد. مولتی متر را روی حالت تست دیود قرار دهید و میله های آن را به دو پایه دیود تماس دهید. اکنون جای میله ها را عوض کنید و هر یک را به پایه دیگر تاس دهید.

اگر در یکی از حالات مولتی متر عددی را نشان دهد یعنی دیود سالم است اما اگر در هر دو حالت روی نمایشگر مولتی متر عدد ظاهر شود یا در هر دو حالت عددی ظاهر نشود یعنی دیود خراب است و نیاز به تعویض دارد. در صورتی که می خواهید درباره دیودها و انواع شان بیشتر بدانید، مقاله”دیود چیست و انواع دیود کدامند؟” را بخوانید.

4- سوئیچ

قطع، وصل و تغییر جریان در مدار بر عهده سوئیچ است. در مدار های الکتریکی معمولاً از سوئیچ های مکانیکی استفاده می شود. انواع مختلفی از سوئیچ ها وجود دارند که می توان در مدار های الکتریکی از آن ها استفاده کرد. این سوئیچ ها عبارتند از : سوئیچ Push to, Push switch, Break switch و غیره.

5- ترانزیستور

ترانزیستور یکی از قطعات الکترونیکی مهم است که از آن برای قطع و وصل کردن یا تقویت سیگنال های الکترونیکی استفاده می شود. در بردهای الکترونیکی موبایل از ترانزیستور برای انتقال دادن نویزها به بدنه استفاده می شود.

برای ساختن ترانزیسترها از مواد نیمه رسانا نظیر سیلیسیم و ژرمانیم استفاده می شود. ترانزیستورها هم در انواع مختلفی تولید می شوند نظیر ترانزیستور NPN، ترانزیستور PNP و فوتو ترانزیستور.

برای این که بتوانید با مولتی متر ترانزیستور را تست کنید باید آن را روی حالت تست دیود قرار دهید و سپس پایه base ترانزیستو.ر را که به دو پایه دیگر راه می دهد پیدا کنید. اگر پایه base به سیم مشکی متصل است یعنی ترانزیستور منفی است اما اگر پایه base به سیم قرمز وصل است یعنی ترانزیستور مثبت است.

برای پیدا کردن دو پایه دیگر ترانزیستور باید اتصال یک پایه مولتی متر به پایه base را ثابت نگه دارید و پایه دیگر را یک بار به پایه دوم و دفعه بعد به پایه سوم تماس دهید. هر پایه ای که عدد کوچکتری را نشان دهد کلکتور است و پایه دیگر امیتر. اگر با تماس دادن میله های مولتی متر به پایه ها این حالات مشاهده نشد یعنی ترانزیستور خراب است.

6- القاگر یا سلف

سلف یا القاگر با نام سیم پیچ نیز شناخته می شود. القاگر یک قطعه پسیو دو سر است که وقتی جریان از آن عبور می کند انرژی الکتریکی را به صورت میدان مغناطیسی برای مدت زمان خاصی در خود ذخیره می کند.

مهم ترین ویژگی القاگر این است که با تغییر جریان مدار مخالفت می کند. مقدار القاگر معمولاً به صورت کدهای رنگی روی آن نوشته شده است. اگر مقدار سلف یا القاگر روی آن درج نشده است باید توسط دستگاه اندازی شود. در صورت علاقه مند بودن می توانید مقاله”سلف (القاگر) چیست و چه کاربردی دارد؟” را بخوانید.

7- کریستال

در مدار های الکتریکی از کریستال ها برای تثبیت فرکانس نوسان سازها استفاده می شود. فرکانسی که می توانند آن را کنترل کنند معمولاً رویشان حک شده است و در مدارهای الکتریکی با حرف X یا عبارت XTAL نشان داده می شوند.

تعویض قطعات الکترونیکی برد

برای تعویض کردن هر یک از قطعات رو برد لازم است که با استفاده از دستگاه هویه اتصال آن ها به برد را ذوب کنید. سپس پایه های آن را با پنس بلند کنید و قطعه را از برد جدا کنید. اکنون به همان شکل قطعه جدید را جایگزین کنید و با دستگاه هویه پایه های قطعه را به برد متصل کنید.

علاوه بر دوره عیب یابی و تعمیرات برد الکترونیکی، دوره دیگری تحت عنوان آموزش طراحی برد الکترونیکی را به شما پیشنهاد می دهیم که آموزشگاه پایتخت فناوری بصورت پیشرفته و عملی برگزار می شود. برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان با شماره 02166477628 تماس بگیرید.

منبع : پایتخت فناوری